Në një botë ku njerëzit shpesh ndjekin pasurinë materiale, Islami na kujton se ekzistojnë forma të tjera të varfërisë, shumë më të rrezikshme se mungesa e pasurisë. Këto janë varfëria e ndjenjave, parimeve dhe vlerave. Ky lloj varfërie është një sëmundje e shpirtit, që ndikon thellësisht në moralin dhe etikën e njeriut, duke çuar në një shoqëri të paqëndrueshme dhe të humbur.
Varfëria e ndjenjave
Ndjenjat janë zemra e jetës së njeriut. Kur zemra bëhet e ftohtë dhe bosh, nuk mund të ndiejë dashuri, dhembshuri apo mëshirë. Kjo varfëri e ndjenjave është shenjë e një shpirti të thatë. Pejgamberi Muhamed (lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të!) na ka udhëzuar të kultivojmë ndjenjat tona përmes dhembshurisë ndaj të tjerëve: “Nuk është prej nesh ai që nuk tregon mëshirë ndaj të vegjëlve dhe nuk respekton të mëdhenjtë.” (Tirmidhiu).
Nëse dikush është i pasur materialisht, por zemra e tij është e varfër nga ndjenjat, ai është në një gjendje të rrezikshme. Ai mund të bëhet egoist, i ftohtë dhe i pandjeshëm ndaj vuajtjeve të të tjerëve. Kjo varfëri shkatërron lidhjet familjare dhe shoqërore, duke e lënë individin të izoluar dhe të vetmuar, pavarësisht pasurisë që mund të ketë.
Varfëria e parimeve
Parimet janë rregullat dhe normat që udhëheqin sjelljen e njeriut. Nëse një person humb parimet e tij, ai bëhet si një anije pa busull, që lundron pa drejtim dhe qëllim. Në Islam, parimet janë të rrënjosura në besimin tek Allahu dhe në ndjekjen e shembullit të Pejgamberit Muhamed (lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të!). Kur një individ apo një shoqëri largohet nga këto parime, ata humbin identitetin e tyre moral dhe shpirtëror.
Një nga parimet themelore në Islam është drejtësia. Allahu thotë: “O ju që keni besuar, qëndroni të vendosur për hir të Allahut, duke dëshmuar me drejtësi.” (Kurani, 4:135). Kur drejtësia dhe parimet e tjera islamike braktisen, shoqëria fillon të përjetojë padrejtësi, korrupsion dhe shtypje.
Varfëria e vlerave
Vlerat përfaqësojnë thelbin e moralit dhe sjelljes së njeriut. Kur dikush humb vlerat e tij, ai bëhet i shfrenuar dhe i pashpirt. Islami na mëson vlera si sinqeriteti, besnikëria, modestia dhe mëshira. Kur këto vlera braktisen, individi dhe shoqëria humbin drejtimin e tyre moral dhe shpirtëror.
Pejgamberi (lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi të!) Ka thënë: “Nuk është nga ne ai që nuk është i besueshëm dhe nuk e mban fjalën e tij.” (Ahmedi). Kur vlerat e besnikërisë dhe ndershmërisë humbasin, lidhjet shoqërore dhe ekonomike bëhen të brishta dhe të prirura për shkatërrim.
Varfëria e ndjenjave, parimeve dhe vlerave është një nga sfidat më të mëdha të kohës sonë. Ndërsa njerëzit kërkojnë sukses material dhe prosperitet, Islami na kujton se pasuria e vërtetë qëndron në zemrën dhe shpirtin e njeriut. Një shoqëri e shëndetshme dhe e drejtë është e ndërtuar mbi ndjenja të forta të dashurisë dhe mëshirës, mbi parime të qarta të drejtësisë dhe mbi vlera të larta morale. Pa këto, çdo pasuri materiale është e pakuptimtë dhe e përkohshme. Prandaj, le të përpiqemi të kultivojmë këto pasuri të brendshme dhe të ndërtojmë një jetë që reflekton vlerat dhe parimet e larta të Islamit.
Agim Bekiri